.png)
تاریخچه آموزشهای فنی و حرفه ای در ایران
وضعیت آموزش فنی و حرفه ای تا قبل از دوران امیرکبیر
تاریخ آموزش فنی و حرفه ای در ایران همچون بسیاری از کشورها مبتنی بر نظام کارآموزی یا استاد شاگردی بود . کارآموزان پسری که می خواست حرفه ای بیاموزد باید مدتی را نزد استادی به شاگردی می پرداخت . شروع سن کارآموزی ۹ تا ۱۲ سالگی بود . دوران مذکور تا بزرگسالی به طول می انجامید ، به ویژه برای آموختن حرفه هایی که به آموزش بیشتری نیاز داشت چون : نقره کاری ، زرگری ، نجاری و هنرمندی . استادکار نه تنها حرفه خویش را به کارآموز می آموخت بلکه شخصیت او را نیز می ساخت و الگویی برای شاگرد خویش چه از لحاظ حرفه ای و چه از لحاظ اجتماعی برد .
وضعیت آموزش فنی و حرفه ای در دوران امیرکبیر
تا قرن ۱۹ ، کالاهای موجود در بازار ایران ، کالاهایی بودند که با اقتصاد کشاورزی متناسب بودند نه اقتصاد مبتنی بر صنعت . امیر کبیر اولین فردی بود که به زندگی اقتصادی تحولی بخشید و تغییراتی را در درون جامعه به وجود آورد . بدین منظور ، وی عده ای را برای فراگرفتن فنون جدید صنعتی تولید کالا ، راهی کشورهای اروپایی نمود . در دوران امیرکبیر بسیاری از کارخانه ها و صنایع کوچک در نقاط مختلف کشور تأسیس یافتند . به عنوان نمونه صنعت شکرسازی در شهر ساری دایر گردید که پس از حمل نیشکر و تصفیه آن ، محصول به بازار عرضه می گردد . در شهرهای تهران ، قم و اصفهان از صنایع شیشه جدید برای ساختن لیوان ، ظروف ، چراغ نفتی و پارچ استفاده می کردند . صنایع چینی سازی در شهرهای تهران و قم دایر گردید . همچنین در تهران کارخانه کاغذ سازی دایر شد و مرغوبترین کاغذ خود را کاغذ امیری نام نهاد . می توان گفت که توسعه صنعتی ایران مرهون زحمتهای خستگی ناپذیر امیرکبیر بود . او به داشته های سنتی جامعه اتکا نمود و بر بنیاد آن به ابداعات و نوآوری اقدام نمود . در حالیکه افراد برجسته هر صنعتی را برای دیدن آموزشهای فنی و در عین حال نظری به خارج اعزام می کرد ، توسعه دارالفنون را با استقرار دانش فنی و نظری پی می گرفت . در اثر تلاشهای فارغ التحصیلان این مدرسه و استادان برجسته آن بود که خطوط تلگراف و تلفن در ایران با موفقیت آزمایش شد . همچنین او صنعت کاران و اقرارمندان (Artizan) و کارگران ماهر را با انتخاب بهترین شیوه ها تشویق می نمود مانند فرستادن آنها به اروپا برای دریافت آموزشهای فنی بیشتر .
وضعیت آموزش فنی و حرفه ای در دوران پهلوی :
دوران پهلوی دوران کوشش برای مدرنیزاسیون آموزش های فنی و حرفه ای را به شدت تحت تأثیر قرار داد . در دوران حکومت رضاخان وضعیت صنایع محلی با اتخاذ سیاست تمرکز رو به دخالت گذارد . تقریباً همه مدارسی که دولت تا قبل از جنگ جهانی دوم تأسیس کرد ، مستقیماً به توسعه صنعتی وفنی مرتبط بودند . جنگ جهانی دوم بار دیگر برنامه های رشد صنعتی ایران را متوقف ساخت . در سالهی پس از جنگ رشد شهر نشینی ، نیاز های اجتماعی و دیگر عوامل ، بازرگانی را توسعه داد . دولت در دو برنامه ۷ ساله بعد بازسازی و توسعه صنایع پرداخت ولی با این حال ، با شکست مواجه گردید .
وضعیت آموزش فنی و حرفه ای پس از انقلاب
بر اساس ماده واحد مصوبه شورای انقلاب مورخه ۲۵/۴/۱۳۵۹ به وزارت کار و امور اجتماعی اجازه داده شده اداره کل آموزش فنی و حرفه ای ، مراکز تعلیمات حرفه ای ، صندوق کارآموزی ، کانونهای کارآموزی و واحدهای مربوط به مطالعات نیروهای انسانی و اشتغال خود را در سازمانی به نام سازمان آموزش فنی و نیروی انسانی وابسته به وزارت کار و امور اجتماعی متمرکز نماید . هیئت وزیران در جلسه مورخه ۷/۱۱/۱۳۹۰ بنا به پیشنهاد وزارت کار و امور اجتماعی و به استناد تبصره ۲۶ قانون بودجه سال ۱۳۶۰ تصویب نمود که « سازمان آموزش فنی و نیروی انسانی » تغییر کرده و به « سازمان آموزش فنی و حرفه ای » تبدیل گردد و معاونت جدید « برای برنامه ریزی و اشتغال » در وزارت کار و امور اجتماعی ایجاد گردد .
